SERIOUS GAMES & DE VEILIGE PLEK

Serious games creëren een unieke, veilige ruimte waarin spelers experimenteren met echte, complexe problemen. Ze vormen een soort proeftuin waarin deelnemers, los van hun dagelijkse functie, nieuwe rollen aannemen en samen naar oplossingen zoeken. Fouten maken is toegestaan: safe-to-fail-experimenten zijn cruciaal voor leren. Zelfs bij een mislukking blijft er nuttige kennis achter.

Deze spellen bieden zowel psychologische als organisatorische zekerheid-het vertrouwen dat je kunt praten, een blunder maken of een idee opperen zonder dat iemand je afdankt. Dit houdt in: A nieuwe voorstellen durven inbrengen zonder bang voor kritiek, B vragen stellen of een vergissing toegeven zonder als onkundig te worden versleten, en C bereid zijn om risico te nemen zonder de schaduw van schuld of straf.

ROLLENSPELEN

Rollenspelen zijn bij uitstek geschikt voor die veilige experimenteerruimte. Iedere deelnemer kruipt in de huid van een fictief karakter met zijn eigen achtergrond en ervaringen. Beslissingen worden vervolgens genomen vanuit dat standpunt, waardoor het vermogen groeit om de gedachten, gevoelens en oordelen van anderen echt te begrijpen. De afwisseling tussen spelen en daarna samen reflecteren maakt die kijkwisseling niet alleen mogelijk maar ook duurzaam.

STAP VOOR STAP OPBOUW

Als je dit soort spellen maakt, is het nuttig om in deze volgorde te werken:

Stap 1 Vaste rollen en taken

Iedere deelnemer krijgt een vaste rol (bijvoorbeeld bewoner, ambtenaar, ondernemer) en eenvoudige klusjes. Het spel zit daardoor vrij strak in elkaar en iemand van het team begeleidt het. De nabespreking kijkt vooral naar elkaars belangen en hoe die zichtbaar werden.

Stap 2 Meer autonomie en dilemma's

Nu moet de groep zelf een plan verzinnen voor een reeks maatregelen binnen een smal budget. Al snel botsen prioriteiten, en dus wordt er onderhandeld. De reflectie zoomt in op samenwerking, geven-en-nemen en het bereiken van compromis.

Stap 3 Complexe scenario's en zelfsturing

Onverwachte gebeurtenissen - een nieuwe regel, een protest of zelfs een zijspoor - zetten de spelers meteen onder druk. Ze moeten hun plan bijsturen en soms buitenstaanders inschakelen. Die ervaring vraagt om een nabespreking over flexibiliteit, communicatie en stakeholdermanagement.

Uit: Serious games voor het openbaar bestuur

#seriousgaming #bestuurskunde